Tadeusz Lużyński (1934 – 2010) Urodził się w 1934 roku w Wysokiej na ziemi radomskiej.
Studiował na Wydziale Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Dyplom z wyróżnieniem otrzymał w 1964 roku w pracowni znakomitego artysty i pedagoga prof. Eugeniusza Eibischa.
W rok po studiach otrzymał nagrodę na III Ogólnopolskiej Wystawie Malarstwa i Grafiki w Bielsku-Białej. Uprawiał malarstwo sztalugowe (olej, akryl, tempera, pastel, akwarela) i ścienne (polichromia, mozaika, fresk, sgraffito).
Był autorem polichromii w kościele w Wysokiej i współautorem polichromii w kościele parafialnym w Karczmiskach. Ponadto był wykonawcą kompleksu mozaik w Ambasadzie Polskiej w Moskwie oraz w kaplicy w Wólce Węglowej. W latach 1972-74 kierował rekonstrukcją malowideł ściennych na Starym i Nowym Mieście w Warszawie.
Tadeusz Lużyński to mistrz nastroju budowanego barwą. W naturze znajdował natchnienie. Artysta wyróżniał się żywym temperamentem malarskim. Jego twórczość odznaczała się bezpretensjonalnością, prostotą i szczerością wyrazu artystycznego.
Od 1988 roku należał do grupy “Rosomak”, z którą uczestniczył w 19 wystawach. Grupę utworzyli: Małgorzata Kaczyńska-Nurowska, Marian Adamczyk, Stefan Drobot, Jerzy Heintze, Tadeusz Lużyński, Tadeusz Popielczyk, Janusz Sienkiewicz.
Był fundatorem i współtwórcą figury Chrystusa Ukrzyżowanego w kościele Matki Bożej Królowej Polski w Markach – Pustelniku. tej samej miejscowości można także znaleźć jego obrazy w kaplicy Matki Bożej Dobrej Rady.
Tadeusz Lużyński to nie tylko malarz o dużym dorobku artystycznym. To również pedagog i społecznik. Przez kilka lat prowadził zajęcia plastyczne w Mareckim Ośrodku Kultury i w warszawskiej pracowni malarstwa w Robotniczym Stowarzyszeniu Twórców Kultury. Był konsultantem plenerów malarskich organizowanych przez Ogólnopolską Izbę Lekarską. Współpracował przy organizacji wielu wystaw, w tym również w Galerii Mareckiego Ośrodka Kultury. Przez wiele lat honorowo realizował projekty Grobów Pańskich i ołtarzy na Boże Ciało. Był radnym miasta Marki i przewodniczącym Komisji Oświaty Kultury i Sportu. Działał w Związku Polskich Artystów Plastyków pełniąc różne funkcje społecznie. Między innymi był delegatem na ogólnopolskim zjeździe ZPAP w 2006 roku, a następnie był w składzie sądu koleżeńskiego.
18 maja 2011 roku Rada Miasta Marki podjęła uchwałę o nadaniu imienia Tadeusza Lużyńskiego Mareckiemu Ośrodkowi Kultury.
W Markach mieszkał od 1966 roku.
Wystawy indywidualne i zbiorowe:
1964 Debiut absolwentów ASP w Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych w Warszawie
1965 Ogólnopolska Wystawa Malarstwa i Grafiki, Bielsko-Biała
1967 “Warszawska jesień” w galerii “Zachęta” w Warszawie
1968 IV Festiwal Polskich Malarzy Współczesnych na zamku w Szczecinie
1969 Wystawa “Warszawa w sztuce”
1970 Wystawa w Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych w Warszawie
1991 Autorska wystawa malarstwa, inaugurująca działalność Galerii Mareckiego Ośrodka Kultury
1991 “Kwiaty – Pastel” – wystawa malarstwa uczestników warsztatów plastycznych
prowadzonych przez Tadeusza Lużyńskiego i Hannę Klimecką
1992 Wystawa malarstwa i rysunku pedagogów i uczestników warsztatów plastycznych w Mareckim Ośrodku Kultury
1992 Wystawa poplenerowa “Jastrzębia Góra 1992”, Galeria Mareckiego Ośrodka Kultury, Marki
1993 Wystawa “Pejzaże mareckie” Galeria Mareckiego Ośrodka Kultury, Marki
2000 Wystawa indywidualna, Galeria “Art Novum”, Warszawa
2002 Wystawa indywidualna, Galeria “Młynek” DDKN, Warszawa
2004 Wystawa jubileuszowa, Galeria “Ermitaż”, Warszawa
2004 Wystawa autorska Galeria Mareckiego Ośrodka Kultury, Marki
2004 Wystawa indywidualna, Galeria Katarzyny Napiórkowskiej
2005 Wystawa autorska, Galeria “Zamek”, Szydłowieckie Centrum Kultury
2005 – Wystawa z grupą artystyczną “Rosomak” – Łazienki Królewskie Stara Kordegarda
2005 Wystawa zbiorowa “Konfrontacje – Od realizmu do abstrakcji ” – OW ZPAP. Warszawa, ul. Mazowiecka
2005 – 2006 – Wystawa zbiorowa “Konfrontacje” część II-ga. “Warsaw Trade Tower”, Warszawa
2006 Wystawa indywidualna Galeria Sztuki współczesnej “Aktyn” Warszawa
2006 Wystawa indywidualna Dom Uzdrowiskowy “Metalowiec”, Inowrocław
2006 Wystawa Świętokrzyska Galeria Sztuki Współczesnej “Zachęta” Kielce
2009 Wystawa jubileuszowa, Galeria Mareckiego Ośrodka Kultury, Marki
1989 – 2005 – 19 wystaw zbiorowych w grupie artystycznej “Rosomak” w Galeriach Warszawy
(w tym w roku 1991, 1994, 2001 i 2003 w Galerii Mareckiego Ośrodka Kultury w Markach)
1991-2009 Liczne wystawy w Galerii Mareckiego Ośrodka Kultury,
w tym udział w dziewięciu wystawach “Prezentacje Plastyki Mareckiej” (1994 – 2009)
2005-2008 Wystawy członków ZPAP
2008-2009 Wystawy zbiorowe w Muzeum Ruchu Ludowego w Warszawie
1964 – 2009 Udział w licznych wystawach poplenerowych.
2011 Wystawa retrospektywna z okazji nadania Mareckiemu Ośrodkowi Kultury imienia Tadeusza Lużyńskiego
Zbiory: Muzeum w Bielsku-Białej oraz liczne zbiory prywatne w Polsce, Anglii, Danii, Szwecji, Stanach Zjednoczonych i we Włoszech
“Między kolorem a impresją” (…)W Jego kompozycjach, zwłaszcza w pejzażach, kolor nie jest ważniejszy od konstrukcji, nie decyduje o nastroju, nie osłabia także linii ani formy. Kolor wypełniony jest powietrzem, wyraźnie rozbija kontury. Silnie zaznaczone są bryły w kształcie stożków czy prostokątów. Pejzaż postimpresjonistyczny, bardzo w typie Cezanne´a, gdzie barwa współgra z geometrią. Artysta często stosuje rozwiązania walorowe, refleksy barwne subtelnie modelują kompozycję. Tonacja barwna rozwija się w szerokim wachlarzu – od gorących żółcieni po błękity o fioletowym poblasku. Gładka powierzchnia kontrastuje z impastem.
Martwe natury utrzymane są bardziej w stylu kojarzonym jako koloryzm – ściszony, kameralny ton, subtelna modulacja plam barwnych, często pośrednich i przełamanych. Światło tonuje ciepłe barwy, a cienie podkreślają chłód konturów. (…) To dużej kultury malarstwo, nie tylko cieszy oczy i porusza serca, ale pozwala także odbierać świat w innych, różnych od realnych, bardziej intensywnych i cudownych kolorach. W sztuce chodzi tak naprawdę nie o to, by dobrze widzieć, lecz by dobrze marzyć. Propozycje malarskie Tadeusza Lużyńskiego, spełniają to zadanie w sposób mistrzowski.
Jarosław M. Daszkiewicz, krytyk sztuki,
Galeria Mareckiego Ośrodka Kultury, 2011
Od dłuższego czasu śledzę – z pozycji uważnego i życzliwego obserwatora, a także po trosze komentatora – Prezentacje Plastyki Mareckiej. W kolejnych odsłonach tego największego i najważniejszego środowiskowego przeglądu, uwagę moją przyciągały płótna Tadeusza Lużyńskiego odznaczające się stylistyczną wyrazistością, bogactwem barw, warsztatowym kunsztem oraz urodą natury postrzeganej przez pryzmat koloru. (…) Tadeusz Luzyński wypowiada się w różnych technikach malarskich, ale na wystawie pokazuje wyłącznie prace olejne i pastele. Na uznanie zasługuje przemyślana, klarowna ekspozycja, podkreślająca walory poszczególnych kompozycji, a zarazem ukazująca niezwykłe związki, tajemniczy przepływ energii pomiędzy sąsiadującymi pracami. (.) Tadeusz Lużyński należy do artystów, którzy nie ulegają przemijającym trendom w sztuce, konsekwentnie kroczy własną drogą.
Maria Teresa Krawczyk,
Galeria Mareckiego Ośrodka Kultury, 2009
“Prawdziwą pasją Tadeusza jest malarstwo sztalugowe, szczególnie zaś pejzaż i martwa natura. Jest łatwo rozpoznawalny przez swoją paletę barw nasyconych i gorących. Lużyńskiego cechuje nader żywy temperament artystyczny, co daje się zauważyć w niespokojności jego obrazowych kształtów. Charakteryzuje go rytmiczność elementów, poetyczność linii i ruch. W obrazach tego malarza nie spotkasz nudy. Przeciwstawne barwy prowadzą ze sobą żywą rozmowę a pełne temperamentu formy walczą tu z twórcą o jeszcze większą swobodę. Należy podziwiać tego artystę również za jego zdolność panowania nad swoim żywym temperamentem, za ustawiczne dążenie do harmonii, za pełną malarską syntezę.”
Marian Adamczyk – artysta plastyk
Galeria mareckiego Ośrodkka Kultury 2004
“Malarz wykorzystując doskonale na płótnie fakturę farb zdecydowanie wydobywa kontrasty między gładko potraktowaną powierzchnią, a sąsiadującymi z nią impastami (wypukłe nałożenie farby). (…)
Plan pierwszy w obrazach wydobywa barwami zdecydowanymi, które wydają się wychylać ku nam z ram, tak jak schłodzone tony zdają się odsuwać motyw w głąb. (…)
Często uwypukla przy tym przejrzystość światła, umniejszając strefę cienia. (…)
Tonacje, w których malarz pracuje wahają się od gorących żółcieni po fioletowe błękity. Niekiedy artysta potrafi narzucić sobie reżim, dzięki któremu redukuje paletę do zaledwie kilku barw, ale nie robi tego nigdy w przypadku kolorystycznych impresji widocznych w martwych naturach. Przedstawia je bowiem zmysłowo, z dynamizmem, a równocześnie z subtelną modulacją barwnych plam. Światła i cienie żywo ze sobą kontrastują a zamaszyste pociągnięcia pędzla tworzą świat pełen aromatu przedstawianych owoców, tajemniczości rozpostartych draperii, fascynacji zmiennością oświetlenia.”
Anna Kwiatkówska-Misiurska – artysta plastyk
Galeria Mareckiego Ośrodka Kultury, 2004
Tadeusz Lużyński – malarz nastroju
“Tadeusz Lużyński, jak przystało na zdolnego ucznia wielkiego malarza kolorysty, prof. Eugeniusza Eibischa -jest mistrzem nastroju budowanego barwą. Czy to oznacza, że jest kolorystą? Czy postawienie na kolor oznaczać będzie rezygnację z bogactwa, jakie oferuje wykorzystanie innych środków malarskich, takich jak różnorodność tematyczna, kompozycja, rysunek, kreska? Właśnie twórczość Tadeusza Lużyńskiego dowodzi, że nie musi tak być, bowiem nie służy malarz kolorowi, lecz kolor jest na usługach malarza. Artysta, całkowicie panując nad nim, ze swobodą tworzy konteksty intelektualne, pożądane iluzje, głębie, przestrzeń, atmosferę, nastroje – co wszystko razem wzięte decyduje o energii zdarzenia malarskiego, które urzeczywistnia się na płótnie. Jest to szczególnie widoczne w pejzażach i martwych naturach Tadeusza Lużyńskiego. Tu każda barwna plama, każda smuga koloru użyta jest jako walor zarówno konstrukcyjny, jak i emocjonalny. Świadczy to o biegłości warsztatowej autora, która w połączeniu z temperamentem artystycznym owocuje bogactwem, różnorodnością przedstawień i sposobów obrazowania. To tylko potwierdza, że właśnie w kolorze zawiera się największy potencjał heterogeniczności malarskiej, w której artysta odnalazł własny styl, charakter i tożsamość artystyczną. Malarz doskonale wykorzystuje jeszcze jeden aspekt koloru, jaki zawiera się w materialności farby. Potrafi czynić z tej materialności dodatkowego „twórcę” obrazu, to uciekając od niej, czyli dążąc do gładkości, to wręcz ekscytując się jej fakturą, czyli grając na zgrubieniach, impastach, nawarstwieniach. Słowem – Lużyński czyni z kolorem wszystko, na co pozwala mu biegłość warsztatu i intuicja wiedziona wyobraźnią. Zauważmy bowiem jeszcze, iż dążeniem artysty nie jest odwzorowywanie, odzwierciedlanie rzeczywistej scenerii natury. W naturze znajduje inspirację. Pejzaże jego mają własne światło, to zmniejszające strefę cienia, to uwypuklające pewne określone miejsca czy przedmioty, w celu zasugerowania jakiegoś znaczenia, a przede wszystkim stworzenia pożądanego nastroju. Jest w tym obrazowaniu prostota, bezpretensjonalność, szczerość. Walory te zjednują autorowi wielu wielbicieli jego sztuki.”
Katarzyna Napiórkowska
Galeria Sztuki – 2005
PEJZAŻE TADEUSZA LUŻYŃSKIEGO
“Świetliście przejrzyste barwy, migocąco – lśniące światło lub też żywe, intensywne kolory przesycone są powietrzem, rozbijają kontury i stałość materii, by połączyć się i płynąć z żywiołem wszechświata.
Artysta o nieokiełznanym temperamencie malarskim, nie ogranicza się jedynie do odtwarzania i sublimowania konkretnych widoków. W jego pejzażach odnaleźć można poszukiwanie prawdy, prawdy spoza zewnętrznej rzeczywistości odniesienia.
Gra światła, odczucie koloru, oraz współzależność koloru i światła, zajmuje centralną pozycję w malarskiej twórczości artysty”.
Maria Głodowska